HET LEVEN DRAAIT OM DE DOOD

Tana Toraja, in het zuiden van Sulawesi is een fascinerende plek. Het eerste wat in het oog springt zijn de kleurrijke bootvormige huizendaken, die hoog boven de heldergroene rijstvelden uittorenen. Ze lijken haast buitenaards. De plek is omgeven door bergen en palmbomen en de mensen zijn oprecht vriendelijk. In Toraja draait het leven om de dood. Families sparen jarenlang geld bij elkaar om hun geliefden een spectaculaire begrafenis te geven. Omdat een begrafenis ontzettend duur is, kan het soms jaren duren voordat een geliefde wordt begraven. In de tussentijd wordt het lijk ingebalsemd en thuis bewaard.

Na het offerritueel (waarbij soms honderden varkens en buffalo's worden geslacht) worden de mensen uit rijkere kringen begraven in een rots. Baby's en kinderen worden in een boom begraven. Het idee hierachter is dat een baby zo nog de kans krijgt om de groeien. Een supermooie filosofie. De grond van veel rotsgraven is bezaaid met schedels en botten. Niet alle schedels worden even respectvol behandeld. 1 van de schedels was gebruikt als notitieblaadje en in een andere waren allerlei sigarettenpeuken gelegd.

GILLENDE VARKENS IN DE ACHTERBAK

Op een dag besloten wij om te gaan wandelen in de heuvels en eindigden we in een homestay bij Mama Yos. We namen een bemo om er te komen (een bijna uit elkaar vallend minibusje die als een soort dorpstaxi dient). Na een uur te hebben gewacht, was het busje halfvol en konden we vertrekken. Maar niet zonder een omweg. We stopten even langs de markt om 2 varkens op te halen. De arme varkens schreeuwden hun longen uit hun lijf toen ze werden opgetild en met hun poten aan een bamboestok werden geknoopt. Daarna gingen ze zo, hup de achterbak in. Bij elke bocht hoorden we de arme beesten krijsen. Na ruim twee uur hadden we 25 kilometer afgelegd en liepen we naar mama yos. Daar werden we uitgenodigd om de volgende ochtend een begravenisceremonie bij te wonen.

DE BEGRAFENIS CEREMONIE: BLOED, BUFFALO'S EN BLIJDSCHAP

Als toeschouwer is het de bedoeling om een kado mee te nemen, het liefst sigaretten en suiker (als je niet het geld hebt voor een heel varken). 10 pakjes sigaretten en twee kilo suiker rijker liepen we naar de ceremonie. Toen we daar aankwamen zagen we veel bloed, stront, en restanten van een buffalo. We werden uitgenodigd om bij de familie te komen zitten en keken toe hoe tientallen varkens, gillend aan een bamboestok naar het "podium" werden gedragen. Dat was zo zielig dat ik spontaan ben opgehouden met het eten van varkensvlees. Na anderhalf uur bij de familie te hebben gezeten gingen we weer weg. We waren weg voordat de dierenoffers begonnen. Een paar dagen ervoor spraken we namelijk een Nederlandse verpleegster. Ze zei dat ze heel wat bloed gewend was, maar dat het haar na de slachting van de vierde buffalo, toch wat te veel werd.

Mensen waren gekleed in de meest prachtige traditionele kleding en er waren letterlijk ladingen vol mensen op de begrafenis afgekomen. Er heerste een gemoedelijke sfeer. Mannen voerden met een lach op hun gezicht traditionele dansen uit, gekleed in een rood gewaad, en er was veel eten. Een hele mooie manier om een begravenis te houden.

HOND EN GOUDVIS OP HET MENU

Na iets meer dan een week spreken we al best wat Indonesisch. Ten eerste omdat Indonesisch 1 van de meest logische talen ooit is en ten tweede omdat maar weinig mensen Engels spreken. Het grappige is wel dat er mensen zijn die een paar woorden Nederlands spreken, te "danken" aan het koloniale verleden. Mensen zijn oprecht geinteresseerd. Zonder verdere bijbedoelingen komen ze een praatje maken of willen ze met ons op de foto.

Nu zitten we in Tentena. Gisterenavond vroeg de werknemer van het hotel of we hond of goudvis wilden proeven. Denkend dat het een grap was, lachte ik hardop todat Henk Erik me erop wees dat de man bloedserieus was.

Morgen gaan we met een stel uit Nieuw-Zeeland richting de Togean Islands, waar geen internet en telefoonverbinding is. We hebben trouwens nog nooit zoveel toeristen leren kennen, juist omdat het er zo weinig zijn. Elke dag eten we samen met mensen uit alle hoeken van de wereld. Indonesie is nu al een van de tofste bestemmingen van onze reis!